Zwarte piet

Sinterklaas werkt niet alleen: hij gaat vergezeld met Zwarte Piet, die de zak met cadeautjes draagt en door de schoorstenen kan kruipen om de pakjes in de schoenen van de kinderen te stoppen.

De herkomst van deze helper is omstreden: hij was oorspronkelijk een demon die door de heilige gedwongen werd goede daden te verrichten, maar volgens sommigen gaat hij terug op een Moors knechtje en is zijn huidkleur daaraan te danken. In christelijk perspectief is Zwarte Piet gewoon de bedwongen duivel, plaatsvervanger van de overwonnen Wodan, of diens helper Nörwi, de zwarte vader des nachts, die ook een roe droeg (als vruchtbaarheidssymbool). Het vriendelijkste verhaal is wellicht dat Nicolaas op een slavenmarkt in Myra eens een Ethiopisch jongetje met de naam Piter (afgeleid van Petrus) aantrof. Sint kocht de jongen vrij en uit dankbaarheid bleef hij de Sint nabij.

De huidskleur van Zwarte Piet geeft soms aanleiding tot kritiek dat zijn rol racistische vooroordelen zou bevestigen, maar volgens anderen is hij een Italiaanse schoorsteenvegersknecht en is zijn gezicht alleen daardoor zwart van het roet. Dit idee wordt nog eens versterkt door het feit dat Zwarte Piet een roe heeft (een instrument van schoorsteenvegers), Italiaanse schoorsteenvegerskledij draagt en op daken klimt. In Vlaanderen is de alleszins politiek correcte term Pieterknecht.

Tot de Tweede Wereldoorlog had Sinterklaas slechts één helper. Na de bevrijding door de Canadezen hielpen deze soldaten met het organiseren van het eerste na-oorlogse sinterklaasfeest. Niet gehinderd door kennis over de traditie, bedachten zij, dat als één Zwarte Piet leuk is, een heleboel Zwarte Pieten nóg leuker zouden zijn. Sindsdien wordt Sinterklaas vergezeld door vele Pieten, tegenwoordig vaak met ieder een eigen taak. Terwijl Sinterklaas altijd statig en gedistingeerd is, gedragen de Pieten zich als acrobaten en grappenmakers die vaak kwajongensstreken uithalen.

De kleding van Zwarte Piet is een soort pagepakje uit de 16de-17de eeuw. Aan koninklijke hoven hadden de dienaren meestal zulke kledij aan. Waarschijnlijk heeft daarom volgens de traditie de knecht van Sinterklaas een soortgelijk uniform.

Bron: Wikipedia


Geef een reactie